Tin tức
Bệnh vàng lá lúa: Nguyên nhân và biện pháp ứng phó
Bệnh vàng lá lúa là một trong những vấn đề nghiêm trọng trong nông nghiệp. Bệnh gây ra nhiều thiệt hại đối với năng suất và chất lượng sản phẩm. Hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân gây ra bệnh và các biện pháp ứng phó hiệu quả trong bài viết dưới đây.
Bệnh vàng lá lúa là gì? Sự ảnh hưởng của bệnh
Bệnh vàng lá lúa không chỉ là một hiểm họa lớn đối với nền nông nghiệp mà còn là mối lo ngại sâu sắc đối với người nông dân.
Thế nào là bệnh vàng lá lúa?
Bệnh vàng lá lúa là một căn bệnh phổ biến ở cây lúa. Khi mắc bệnh, những lá lúa bị nổi một màu vàng hoặc vàng nâu, và thường đi kèm với sự yếu đuối và suy giảm sức mạnh của cây trồng.
Sự ảnh hưởng của bệnh vàng lá lúa
Bệnh vàng lá gây ra những tác động nghiêm trọng đối với năng suất và chất lượng của cây lúa.
- Suy yếu và giảm năng suất: Cây lúa bị bệnh sẽ thiếu sức mạnh và khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ đất, dẫn đến sự suy yếu và giảm năng suất đáng kể.
- Mất chất lượng: Cây lúa bị vàng lá thường sẽ khô và chết dần. Điều này khiến hạt lúa mất khả năng chống chịu môi trường và sâu bệnh khác. Từ đó làm giảm chất lượng hạt lúa.
- Suy thoái hệ sinh thái: Hệ sinh thái bị suy yếu khi nhiều cây lúa bị bệnh vàng lá. Từ đó giảm độ đa dạng sinh học. Đồng thời ảnh hưởng đến cả cộng đồng thực và động vật.
- Tăng chi phí sản xuất: Việc phòng trừ và kiểm soát bệnh vàng lá lúa sẽ khiến người nông dân chi tiêu nhiều hơn. Thời gian, công sức và tiền bạc,… sẽ làm tăng chi phí sản xuất cho bà con.
- Lây lan bệnh: Nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, bệnh vàng lá có thể lan nhanh chóng sang các vùng trồng lúa khác.
- Giảm hiệu suất kinh tế: Chất lượng và năng suất lúa giảm sẽ gây ra thiệt hại to lớn đến sản lượng lúa của một khu vực và thậm chí là cả nền kinh tế nông nghiệp. Sau cùng sẽ làm giảm hiệu suất kinh tế của nông dân.
Vàng lá trên cây lúa giảm hiệu suất kinh tế
Những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh vàng lá lúa
Vàng lá trên cây lúa có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như ngộ độc hữu cơ, ngộ độc phèn, nấm, hoặc do vi khuẩn gây ra.
Lúa vàng lá do ngộ độc hữu cơ, ngộ độc phèn
Lúa bị vàng lá do ngộ độc phèn, ngộ độc hữu cơ thường có triệu chứng vàng và lùn. Bà con nên nhổ khóm lúa lên và kiểm tra rễ. Rễ đen hoặc đỏ vàng kèm theo rễ bị thối là dấu hiệu của ngộ độc.
Lúa vàng lá do nấm
Nấm Gonatophragmium sp. là nguyên nhân gây ra bệnh vàng lá lúa. Bà con sẽ thấy một chấm vàng nhỏ trên lá lúa. Sau đó vết vàng to dần và lan ngược lên đỉnh lá lúa.
Vàng lá do vi khuẩn
Ngoài ra, bệnh vàng lá còn có thể do vi khuẩn gây ra, trong đó vi khuẩn Xanthomonas oryzae và Xanthomonas oryzicola là những nguyên nhân chính. Vi khuẩn sẽ xâm nhập qua những tổn thương nhỏ trên lá lúa.
Triệu chứng của bệnh này thường là vết vàng trên lá lúa. Ban đầu chúng chỉ xuất hiện ở phần bìa lá. Sau đó sẽ lan dần lên đỉnh lá theo đường gợn sóng. Lá có thể từ màu vàng chuyển sang xanh tái rồi vàng lục.
Điều kiện môi trường cần thiết cho sự phát triển của bệnh
Bệnh vàng lá thường phát triển mạnh mẽ trong môi trường ẩm ướt và ấm áp, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết ấm và độ ẩm cao.
Cây lúa được trồng ở những vùng đất ẩm ướt, ít được thoát nước và thiếu ánh nắng mặt trời có thể trở nên dễ bị nhiễm bệnh vàng lá lúa. Ngoài ra, sự thiếu hụt dinh dưỡng trong đất cũng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn hoặc virus gây bệnh.
Các yếu tố khác góp phần vào sự lan truyền của bệnh
Ngoài yếu tố môi trường và loài vi khuẩn, nhiều yếu tố khác cũng góp phần vào sự lan truyền của bệnh vàng lá trên cây lúa.
Điều kiện môi trường không sạch sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Sự thay đổi khí hậu cũng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự lan truyền của bệnh vàng lá. Môi trường ấm áp và ẩm ướt phù hợp cho sự phát triển của vi khuẩn và vi rút.
Đồng thời, việc áp dụng các phương pháp canh tác không bền vững cũng có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm bệnh. Chẳng hạn như sử dụng hóa chất độc hại hoặc thiếu tuân thủ các biện pháp phòng tránh và kiểm soát bệnh.
Chiến lược hiệu quả để ứng phó với bệnh vàng lá lúa do ngộ độc hữu cơ
Hiện nay, bệnh vàng lá lúa do ngộ độc hữu cơ khá phổ biến trong nông nghiệp Việt Nam. Để ứng phó với bệnh này, bà con lưu ý những vấn đề sau:
Xử lý đất
Sau khi thu hoạch lúa vụ Chiêm xuân, bà con cần tiến hành làm đất ngay để chuẩn bị cho vụ trồng mới. Cần tiến hành cày bừa kỹ và bón thêm 20-25 kg vôi bột/sào hoặc sử dụng các chế phẩm sinh học như AT-YTB, chế phẩm từ Trichoderma,…
Điều này sẽ giúp phân hủy tàn dư thực vật và các chất hữu cơ nhanh chóng. Như vậy sẽ giúp cải tạo độ chua của đất và hạn chế bệnh ngộ độc hữu cơ – vàng lá sinh lý phát sinh sau này.
Trừ bệnh vàng lá do ngộ độc
Đối với ruộng lúa bị ngộ độc hữu cơ, người nông dân cần tháo nước và phơi khô ruộng từ 7-10 ngày để khí độc trong đất thoát ra thông qua nứt chân chim.
Trong trường hợp ruộng khó thoát nước, cần bón thêm 10-15 kg vôi bột + 10-15 kg phân lân nung chảy/sào kết hợp với việc làm cỏ và sục bùn để giải phóng khí độc trong đất, đặc biệt là ở vùng rễ của cây lúa.
Khi cây đã bắt đầu bén rễ và phục hồi, cần bổ sung các loại phân bón qua lá như Atonik, Đầu trâu, Komic,… để giúp cây phục hồi nhanh chóng và phát triển mạnh mẽ.
Lưu ý khi bón phân lúa vàng lá do ngộ độc
Bệnh vàng lá lúa không nên bón phân hữu cơ chưa hoai mục. Bà con không để gốc rạ dài trên các chân ruộng sâu trũng.
Bón phân cần được cân đối, đặc biệt là phân đạm, lân, kali. Khi phát hiện lúa bị nhiễm bệnh, cần tuyệt đối không bón đạm hoặc phân NPK giàu đạm, cũng như không phun thuốc bảo vệ thực vật.
Bà con nên cấy nông tay, sử dụng mạ xúc, mạ khay để cấy, giúp cho rễ lúa được cung cấp oxy từ không khí, hạn chế sâu bệnh phát sinh, và giúp cây đẻ nhánh sớm, tập trung, khỏe mạnh và phát triển tốt. Khi cây lúa đã hồi xanh trở lại và ra nhiều rễ mới màu trắng, thì cần tiến hành chăm sóc và bón phân để thúc đẩy quá trình đẻ nhánh bình thường.
Biện pháp phòng trừ bệnh vàng lá do nấm và vi khuẩn
Vàng lá do nấm
Đối với bệnh vàng lá lúa do nấm gây nên không có biện pháp chữa trị. Bà con nên phòng trừ bệnh bằng cách sử dụng thuốc. Chẳng hạn như Tilt Super 300EC, Amistar Top 325SC, Ridomil Gold 68WG, Score 250SC, Nevo 330EC
Phòng trừ bệnh vàng lá bằng hóa học
Vàng lá do vi khuẩn
Trong trường hợp lúa bị vàng lá do vi khuẩn, người nông dân nên ngưng ngay việc sử dụng phân đạm, phun phân bón lá có chứa hàm lượng cao và chất kích thích sinh trưởng. Đồng thời, bà con cần giữ đủ nước trong ruộng.
Để hạn chế khả năng phát triển và lây lan vi khuẩn trên diện rộng, bà con nên bón 25kg – 30kg cho 500m2 lúa. Việc thăm đồng thường xuyên giúp người nông dân phát hiện bệnh sớm để có xử lý ngay lập tức.
Một số loại thuốc đặc trị bệnh vàng lá do vi khuẩn như Agri-life 100 SL, Kasumin 2SL, Starner 20 WP, Xantocin 40 WP, Lobo 8 WP, Totan 200WP…
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bà con cái nhìn tổng quan và chi tiết về bệnh vàng lá lúa cũng như những biện pháp cần thiết để bảo vệ nền nông nghiệp. Hãy cùng nhau hành động để ngăn chặn sự lan rộng của bệnh và tăng cường sức khỏe của cây trồng.
Máy Cày Nhật Thái Bình – Địa chỉ tin cậy bán máy nông nghiệp dành cho bà con nông dân
>>XEM THÊM:
